ADR taşımacılığı: Tehlikeli mallar
ADR taşımacılığı nedir?
ADR veya tehlikeli madde, taşıma sırasında meydana gelebilecek bir kaza durumunda sağlığa, çevreye ve insanların mallarına zarar verebilecek madde ve ürünlerden oluşan bir mal türüdür. Dolayısıyla bu tür kargoların taşıma sırasında kendine has özellikleri olduğu gibi, sürücü ve mürettebatın da özel eğitimini gerektirmektedir. Bu kargo türü solventleri, boyaları, gübreleri, yapıştırıcıları, pilleri, tıbbi malzemeleri, kimyasalları vb. içerir.
9 adet tehlike sınıfı bulunmaktadır. Her sınıf, ana maruz kalma yöntemine göre birleştirilmiş bir grup maddeyi temsil eder: patlama, yanıcılık, radyoaktivite. Yükün tehlike sınıfına göre taşıma usul ve koşulları ile gerekli evrak listesi belirlenir.
ADR kargo tehlike sınıfları:
- Tehlike sınıfı 1. Yangına neden olabilecek patlayıcılar, nesneler ve malzemeler. Bu sınıf aynı zamanda piroteknik ürünleri de kapsamaktadır. Bu sınıfın 6 alt sınıfı vardır.
- Tehlike sınıfı 2. Sıkıştırılmış ve sıvılaştırılmış gazların yanı sıra çözünmüş gazlar. Zehirli, yanıcı maddeler. Bu sınıfın 3 alt sınıfı vardır.
- Tehlike sınıfı 3. Yanıcı sıvılar ve bunların karışımları. Yanıcı buharlar yayan katılar veya süspansiyonlar içeren sıvılar.
- Tehlike sınıfı 4. Yakınlarda bir yangın kaynağı varsa veya sürtünme ya da kendiliğinden kimyasal reaksiyonlar nedeniyle hızla tutuşan maddeler ve malzemeler. Bu tehlike sınıfı 3 alt sınıf içerir.
- Tehlike sınıfı 5. Oksitleyici maddeler ve hızlı yanmaya katkıda bulunan oksijeni serbest bırakan peroksitler. Bu sınıfın 2 alt sınıfı vardır.
- Tehlike sınıfı 6. Yanlış kullanıldığında ölüme veya ciddi zehirlenmeye neden olan zehirler ve bulaşıcı maddeler. Bu sınıfın 2 alt sınıfı vardır.
- Tehlike sınıfı 7. Kategori I–III'deki radyoaktif maddeler.
- Tehlike sınıfı 8. Cilde, ağız ve göz mukozalarına ve ayrıca solunum sistemine zarar verebilecek yakıcı ve aşındırıcı maddeler. Bu sınıf 3 alt sınıf içerir.
- Tehlike sınıfı 9. Çevreye zararlı maddeler de dahil olmak üzere tehlikeli maddeler ve ürünler. Önceki sınıfların hiçbirine girmeyen, tehlikesi az olan ancak nakliye sırasında dikkat gerektiren maddelerdir. Bu sınıfın 2 tehlike alt sınıfı vardır.
Tehlikeli maddelerin taşınması karayolu, denizyolu, demiryolu veya havayolu taşımacılığı ile yapılabilmektedir. Taşıma seçimine bağlı olarak teslimatın özellikleri ve koşulları ile uygulama için zorunlu gereklilikler farklılık gösterecektir.